İstanbul Kıraathaneci Kahveci ve İçkisiz Gazinocular Esnaf Odası Serdar Erşahin, Covid-19 salgını kapsamında alınan tedbirler sebebiyle İstanbul’da 440 esnafın tamamen faaliyetlerini durdurduğunu söyledi.
Türkiye’de 100 bin kahvehanenin olduğu İstanbul’da ise odaya bağlı 4 bin 500 kahvehane olduğunu ifade eden Erşahin, Haziran ayında kahvehanelerin açılmış olmasının esnaf için bir kazanç olmadığını söylüyor. Erşahin bunun nedeninin ise kahvehanelerde oyun yasağından kaynaklandığını belirtti.
Erşahin, “Yani 10 aydır kahvehaneler kapalı diyebiliriz. Oyun olmayan bir kahvehaneye insanlar gitmez. Hoş zaman geçireyim, bir çay içeyim, arkadaşlarımda oyun oynayayım… Bunun için geliyorlar. İnsanlar oyun oynadığı zaman 1-2 saat zaman geçiriyor ve çay kahve tüketiyor. Dolayısıyla da kahveci daha çok kazanıyordu. İnsanlar ekmeğini, aşını, ailesini kaybetti” dedi.
‘İCRALIK OLAN BİRÇOK ESNAFIMIZ VAR'
Kepenk kapatan esnaf sayısının toplamda yüzde 10'a tekabül ettiğini söyleyen Erşahin şunları vurguladı:
"Bu yüzde 10 çokciddi bir rakam. Bu, buzdağının görünen yüzü. Şu an da iş yeri sahipleriyle icralık olan birçok esnafımız var” diyerek esnafın kapalı olduğu Mart, Nisan, Mayıs ayında iş yeri sahibinin kiracıyı icraya veremediğini anımsattı. Haziran ayında iş yerlerinin açılması oyun yasağı olduğu için esnafın kazanç elde edemediğini ve biriken kira taksitlerini de ödeyemediğini ekliyor.
Kapanan işletmelerinde icralık olan esnafından katbekat artacağına dikkat çekiyor Erşahin, kahvecilerin günlük kazanç elde eden bir kesim olduğu için biriken bu borç yığının altından kolaylıkla kalkamayacağını vurguluyor. Erşahin, “400 500 çay satar. Bunun gelirini yanından çalışana verir, kalan parayı da kasasına koyar, evinin geçimini sağlar kirasını öder” diyen Erşahin, genel itibariyle kahvehaneci esnafının iş yeri ve evlerinin kira olduğunu ifade ediyor. Erşahin, bu nedenle herhangi bir birikimlerinin olmadığına dikkat çekiyor. 25 bin liralık Düşük faizli kredi desteği sağlandığını ve kredi ödemesinin Aralık ayından başladığını söylüyor. Kredilerini ödeyemeyenlerin kahvehaneciler olduğunun açıklandığını ifade ediyor Erşahin ve ekliyor: “10 ay kapalı iş yeri. Bir gelir elde etmemiş. Çektiği krediyi de ihtiyaçlarına harcamış.
Bu insanların aileleri, çocukları, bakmakla hükümlü oldukları insan var. Belki eşinden dostundan da borç aldı. ‘Sonbaharda iş yerim açılacak, peyder pey ödeyeceğim’ deyip çekmiştir. Bakın Kasım ayındayız iş yerleri kapalı. Elde avuçta bir şey yok!Kredi gelmiş, iş yerlerinin ne zaman açılacağı belli olmayan bir süreç var.”
BİN LİRALIK HİPE 10 AYDIR BİRİKEN 60 BİNLİRALIK KİRA ÜCRETİ
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın açıkladığı 'Salgından destek paketi'ni hatırlatan Erşahin, esnafın 3 ay boyunca 5 bin 200 liralık bir destek alacağını fakat kahvehanecilerin en az 60 metrekareye sahip yerleri kiraladığını söyledi. Böyle olunca kira ücretlerininde yüksek olduğunu söyleyen Erşahin, “10 aya topladığımız zaman 50 - 60 bin liralık bir kira ödemesinden bahsediyoruz. Sadece kira” diye konuştu.
‘KAPALI OLAN İŞ YERLERİ İÇİN SPOTAJ VERGİSİNİN KALDIRILMASI GEREKİYOR’
İş yerleri kapalı olduğu ve esnafın gelir elde edemediği halde vergi ödediklerini dile getiriyor Erşahin, “Gelir vergisi, damga vergisi, spotaj vergisi, çevre temizlik vergisi belediyelere ödeniyor. Tabela vergisi ödüyor. Yıl sonu geldi. Defter tastiği ödenmesi gerek. Bunun ödemesi var. Katı atık ücretleri var. Yani birçok harç ve vergiler var. Esnaf şu an çalışmıyor, para kazanamıyor. Düşünün;10 ay bir yer kapalı. Mal sahibi sizden kira ücretini istiyor, kirayı veremiyorsunuz. Devlet her ne kadar spotaj vergisini yüzde 20’den yüzde 10’a indirdiyse de bu yüzde 10 vergi işliyor şu an da. Kapalı olan iş yerleri için spotaj vergisinin tamamen kaldırılması gerekiyor. SSK ve bağ-kurlar dondurulabilir. Prim günü işlemez ve borçta işlememiş olur. İleri bir tarihte, emekli olduğunda ya da maddi durumu el verdiğinde öder. Yani hepimiz bir gemideysek ve bu gemi bir yerden bu alıyorsa hep birlikte bunu kapatacağız. Kurgumuz bu şekilde ama biz şu an batıyoruz, ama bize el atan maalesef yok” dedi.
‘İŞSİZLER KERVANINA BİR YENİSİ DAHA EKLENMESİN’
Birçok yetkili ile görüştüklerini, Cumhurbaşkalığı’na dilekçe yazdıklarını belirten Erşahin, yeniden faizsiz bir kredi desteğinden bulunulması gerektiğini vurguluyor ve “Esnaf, hiç olmazsa mal sahibini birikmiş kirasını verebilsin. Yoksa esnaf kepengini kapattığı zaman bir daha doğrulamaz. İşsizler kervanına bir kişi daha eklenmiş olur. Bunu olmasını ne biz isteriz ne de devletimiz ister diye düşünüyoruz. Bu nedenle bir an önce desteklenmemiz gerekiyor” dedi.
Erşahin büyükşehir belediyesi ve yerel belediyelere de seslenerek esnaftan bir süre vergi alınmaması gerektiğinin altını çizdi.
