BM İnsan Hakları Komitesi bünyesindeki Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu, Kürtçe öğretmeni Zara Muhammadi'nin tutuklanıp cezalandırılmasına ilişkin kararını yayımladı.
Zara Muhammed’in 2019’da haksız yere tutuklandığına dikkat çekilen kararda, Muhammed’in cezaevinde tutulduğu süreçte Devrim Muhafızları’nın psikolojik şiddetine maruz kaldığı belirtildi.
BM Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu, Muhammed’in çocuklara ana dillerini öğrettiği için tutuklandığını ifade ederek ilk başta 10 yıl hapis cezasına çarptırıldığını, sonrasında ise bu cezanın 5 yıla düşürüldüğünü belirtti.
İran’ı Zara Muhammed’e tazminat ödemeye çağıran BM, ülkede insanlara ana dillerini öğrettiği için suçlanan kişilerin dosyalarının kapatılması talebinde bulundu.
İran’ı ülkedeki milletlerin ana dilinde eğitim haklarını tanımaya çağıran BM, Kürtlerin ve diğer etnik grupların kültürel ve dilsel haklarının ihlal edilmesine son verilmesi çağrısında da bulundu.
Kararda, İran anayasasının etnik grupların dil ve edebiyatlarının öğretimine izin vermesine rağmen okullarda sadece Farsça eğitim verildiği ve diğer etnik gruplara dillerinin öğretilmesine izin verilmediği belirtildi.
Ayrıca, insanlara ana dillerini öğretmek için gönüllü olanların “ülkenin ulusal birliğini bozmaya teşebbüs suçlamasıyla” cezalandırıldığına da dikkat çekildi.
Rojhılat’ın Sine kentinde tutuklu bulunan Kürtçe Öğretmeni Zara Muhammedi, 10 Şubat’ta serbest bırakılmıştı.
Serbest bırakılan Muhammedi, çektiği videoda “Davama ve yoluma inancım var ve hayatımın sonuna kadar davamdan vazgeçmeyeceğim” şeklinde konuşmuş ve Abdullah Pêşew’in şiirinden şu alıntıyı yapmıştı:
“Özgürlük fikrim zindanda daha da güçlenir
Umudu hapishane olan düşmana yazıklar olsun.”
Ne olmuştu?
Sine kent merkezi ve köylerde açtığı kurslarda halka Kürtçe dil dersi veren Zara Muhammedi, 23 Mayıs 2019’da İran güvenlik güçleri tarafından tutuklanarak hapse atıldı. Muhammedi, 6 ay 10 gün tutuklu kaldıktan sonra 12 Aralık 2019 tarihinde kefaletle serbest bırakıldı.
Sine Devrim Mahkemesi 1’inci Şubesi, Muhammedi’ye İran ulusal güvenliğini tehlikeye atmak suçlamasını yöneltti.
Mahkeme, Temmuz 2020’de Muhammedi’ye 10 yıl hapis cezası verdi.
Sine Temyiz Mahkemesi ise 16 Şubat 2021’de Muhammedi hakkında, “ulusal güvenliği tehdit etmek amacıyla grup kurmak” iddiasıyla alınan 10 yıl hapis cezası kararını 5 yıla düşürdü.
“Belli ki Kürt dili sorunu, sadece dille değil kimlikle de alakalı”
Kendisine verilen cezaya ilişkin konuşan Muhammedi, “Sadece Kürtçe dersi verdiğim için bana bu cezayı verdiler. 10 yıldır Nûjîn Derneği içerisinde Kürtçe ders veriyorum. Belli ki Kürt dili sorunu sadece dil öğrenme meselesi değil, Kürt kimliğiyle de alakalıdır. Bu, en önemli görevlerimizden biri haline gelmiştir” ifadelerini kullanmıştı.
Nûjin Sosyal Kültür Derneği kurucularından olan Muhammedi, bölgede tanınan bir aktivist. Kültür ve doğa konusundaki çalışmalarının yanı sıra Kürtçe dil dersi konusunda gösterdiği çaba ile de biliniyor.
Zara Muhammedi, 2017 sonbaharında Kirmaşan’da yaşanan depremde mağdurlar için yardım kampanyasına öncülük etmişti.
Yine 2019 Newroz’unda Loristan vilayetinde sel felaketinde mağdur olan aileler için kampanya düzenlemişti.
193 gün için 193 çocuğa Kürtçe dersi
Muhammedi, 193 gün gözaltında tutulduktan sonra serbest bırakıldığında, 193 günü temsilen 193 Kürt çocuğa Kürtçe dil dersi vereceğini söylemişti.
