İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışma sonrası güvenlik risklerine ilişkin endişelerin arttığı Hürmüz Boğazı'nda, ABD'nin İran'a saldırısının ardından gerilim had safhaya çıktı.
Basra Körfezi'nin ağzında yer alan dar su yolu Hürmüz Boğazı, Orta Doğu'daki petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretiminin Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına taşınmasını sağlıyor. Dünyada deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık 3'te 1'ine ev sahipliği yapan bu stratejik geçit, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Orta Doğu'daki üreticilerin ham petrol ve kondensat sevkiyatında kritik bir rol üstleniyor.
Hürmüz Boğazı'ndan günlük yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol ürününün büyük kısmı Çin başta olmak üzere Asya piyasalarına ulaşıyor. Ayrıca, küresel LNG ticaretinin yüzde 20'si de bu boğazdan geçiyor.
HÜRMÜZ BOĞAZI'NIN KAPATILMASINA ONAY VERİLDİ
İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışma sonrası Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasını kapatılmasına yönelik tartışmalar dikkat çekmişti. ABD'nin İran'daki üç nükleer tesise saldırılarının ardından dikkatler Hürmüz Boğazı'na yoğunlaşmıştı. İran Meclisi, Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına onay verdi.
İran basınında yer alan haberlere göre, İran Meclisi Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına onay verdi. Kararın, bölgedeki artan gerilim ve ABD’nin İran’a yönelik askeri müdahaleleri sonrası alındığı belirtildi Nihai onayın İran'ın Dini Lideri Ali Hamaney ve Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından verileceği açıklandı.
ABD'DEN ÇİN'E 'İRAN'LA TEMASA GEÇİN' ÇAĞRISI
ABD, İran'a saldırı sonrası Tahran yönetimi tarafından kapatılma ihtimali gündeme gelen Hürmüz Boğazı için, Çin'e İran'la temasa geçme çağrısında bulundu
ABD DIŞİŞLERİ BAKANI RUBİO: İRAN'LA GÖRÜŞMEYE HAZIRIZ
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, "Bu İran'a karşı bir savaş değil. Dünya bugün 24 saat öncesine kıyasla daha güvenli ve stabil. İran karşılık verirse bugüne kadar yaptığı en kötü hata olur" açıklamasında bulundu.
HÜRMÜZ BOĞAZI NEDEN ÖNEMLİ, KAPATILIRSA NE OLUR?
İsrail'in 13 Haziran'da İran'a saldırmasının ardından, küresel enerji naklinde önemli bir yere sahip Hürmüz Boğazı'nın kapanması piyasalarda endişeye yol açtı. Hürmüz Boğazı, Orta Doğu'daki petrol üreticisi ülkelerin Asya, Avrupa, Kuzey Amerika ve ötesine ikmal yaptığı kritik bir güzergâh. Aynı zamanda on yıllardır süregelen bölgesel gerilimlerin de merkezi. İran ile Umman sınırlarını ayıran boğaz, Umman Körfezi ve Basra Körfezi arasında yer alıyor. Boğazın en dar noktasında genişlik 33 kilometreye ulaşırken, su kanalı, iki yöne de 3 kilometrelik bir nakliye rotasını kapsıyor.
NEDEN ÖNEMLİ?
Küresel petrol tüketiminin yaklaşık beşte birinin Hürmüz Boğazı'ndan taşındığı hesaplanıyor. İkmal edilen ham petrolün büyük bir bölümü Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nü (OPEC) oluşturan Suudi Arabistan, BAE, Kuveyt ve İran'dan ihraç edilerek başka ülkelere ulaştırılıyor. Dünyanın en büyük LNG ihracatını yapan Katar'ın ürettiği sıvılaştırılmış doğal gazın da neredeyse tamamı bu güzergâhtan geçiyor. 1980-1988 İran-Irak savaşı sırasında, iki taraf da birbirinin petrol ihracatını aksatacak adımlar atmış, bu gerginlik 'Tanker Savaşı' olarak tarihe geçmişti. ABD'nin Bahreyn'de konuşlu 5. Filo'su bölgedeki ticari gemileri korumak için görevlendirilmişti. Uzmanlar Boğazın kapatılmasıyla birlikte petrol arzının daralacağını ve fiyatların daha da artacağını ifade ediyor.
