Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yürütme Kurulu (MYK), Dersim Tertelesi’nin 86’ncı yıldönümüne ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Seyit Rıza’nın 79 yıl önce söylediği “Ben sizin yalan ve hilelerinizle baş edemedim, bu bana dert oldu; ama ben de sizin önünüzde diz çökmedim bu da size dert olsun” sözünün hatırlatıldığı açıklamada, “Seyit Rıza’nın onurlu direnişi ve Dersim Tertelesi’nde yitirilen canların hatırası önünde saygıyla eğiliyoruz” denildi.
‘CUMHURİYET TARİHİNİN KARANLIK SAYFASI’
Açıklamada, 79 yıl önce dönemin hükümeti ve ülkeyi yönetenlerin Cumhuriyet tarihinin en karanlık sayfalarından birine imza attığı vurgulandı. 4 Mayıs 1937 tarihinde, “Tunceli Tenkil Harekatı” kararıyla Dersim Katliamı’nın başlatıldığı ifade edilen açıklamada, “1938 yılında imha seferberliği sonuçlandırıldı ve aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 10 binlerce Alevi Kürt katledildi. Binlercesi topraklarından kopartılıp sürgüne gönderildi. Binlerce Dersim’li çocuk, özellikle kızlar evlatlık verilerek ailelerinden koparıldı” ifadelerine yer verildi.
DERSİMLİLERİN TALEPLERİ
Açıklamanın devamında şunlar yer aldı: “Dersim halkının 1937-1938 yıllarında karşı karşıya kaldığı devlet şiddeti bu toprakların tarihinde ne ilkti ne de son oldu. Yüzyıllar boyunca halklar defalarca muktedirlerin şiddet dalgalarıyla karşı karşıya kaldı. Cumhuriyet yıllarında halka yönelik şiddet, ya doğrudan hükümetler ya da resmi ideolojiden beslenen odaklar tarafından gerçekleştirildi. Çorum, Maraş, Sivas katliamları, Kürt halkının 1990’lı yıllarda ve bugün karşı karşıya kaldığı baskı, zulüm ve katliamlar bu zihniyetin devamı oldu. Bugün Dersimlilerin talepleri çok açıktır: Katliamla özdeşleşen ‘Tunceli’ adı değiştirilmeli, ‘Dersim’ adı iade edilmeli; Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklanmalı; 1937-38 döneminde sürgün edilen Dersimlilerin zararları tazmin edilmeli; ailelerinden alınarak başkalarına verilen Dersim’in kayıp kızlarının akıbetleri ortaya çıkarılmalı; Genelkurmay arşivleri açılmalıdır.
GERÇEKLE YÜZLEŞMEYE ÇAĞIRIYORUZ
Bıkmadan yinelediğimiz barış çağrısı, aynı zamanda halklarımıza bu zihniyetle yüzleşme çağrısıdır. Aynı zihniyet temelleri üzerinde siyaset yapan iktidar ve muhalefet partilerini, ırkçı politikaların savunucularını ve sürdürücülerini tarihle ve gerçeklerle yüzleşmeye çağırıyoruz. Dersim Tertelesi’nin hakikatlerine ulaşmak ve gerçeklerle yüzleşmek, toplumsal barış için şarttır. HDP olarak, 86 yıl önce Dersim Tertelesi’nde katledilen tüm canları bir kez daha saygıyla anıyoruz.” (MA)
