Yeni modele göre öğrenciler ilk iki yılı tamamladığında “temel lise diploması” alabilecek. Dileyen öğrenciler ise son iki yılda akademik veya mesleki eğitime devam ederek alan bazlı uzmanlaşma fırsatı bulacak.
Zorunlu Lise Modelinde Revizyon
MEB’in son yıllarda yürüttüğü çalışmalarda, mevcut 4 yıllık zorunlu lise sisteminin öğrenciler üzerinde aşırı ders yükü oluşturduğu ve yaratıcılığı sınırladığı tespit edildi.
Bakanlık, ABD, İngiltere, Güney Kore ve Çin gibi ülkelerdeki örnekleri inceleyerek Türkiye’deki sistemin öğrencilere 16 yaş sonrası yük bindirdiğini belirledi. Ortalama haftalık 40 saate ulaşan ders yoğunluğu nedeniyle öğrencilerin okuldan soğuduğu, sınav merkezli sistemin ise bireysel gelişimi ve yönelimleri kısıtladığı ifade edildi.
Yeni Modelin Detayları: “2+2 Dönemi”
Hazırlanan rapora göre lise eğitimi iki aşamaya ayrılacak:
-
9. ve 10. sınıflar zorunlu olacak.
-
Bu iki yılı tamamlayan öğrenciler temel lise diploması alacak.
-
11. ve 12. sınıflar ise isteğe bağlı olacak; öğrenciler akademik ya da mesleki eğitime yönelebilecek.
Bu sistemle amaç, lise süresini kısaltmak değil; öğrencilerin kendi ilgi alanlarına göre yönlenmesini sağlamak, ders yükünü azaltmak ve sınav baskısını hafifletmek.
Bakanlık Öğrencileri Takip Edecek
Yeni sistemde, lise eğitiminin ikinci aşamasına geçmeyen öğrenciler bile MEB tarafından sistem içinde izlenecek. Bu öğrencilere, mesleki eğitim merkezleri, açık öğretim fırsatları veya yeteneklerine uygun yönlendirme programları sunulacak.
Dünyadaki Zorunlu Eğitim Süreleri
-
ABD: 6–16 yaş (eyaletlere göre değişiyor)
-
Almanya: 6–15 veya 16 yaş
-
Japonya: 6–15 yaş (9 yıllık zorunlu eğitim)
-
İngiltere: 5–18 yaş (16 yaşında çıraklık/iş hayatı mümkün)
-
Finlandiya & İsveç: 6–16 yaş arası zorunlu, okul öncesi 3 yaşta başlıyor
Amaç Ne?
Yeni “2+2” modelinin temel hedefi, öğrencilerin bireysel yönelimlerini destekleyen esnek bir yapı kurmak. Eğitim uzmanlarına göre bu sistem, liseyi bir geçiş dönemi olmaktan çıkarıp gelişim odaklı hale getirmeyi amaçlıyor.