Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Gezi Parkı davasından ceza verilen ve Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) "Vekilliğinin düşürülmesi işlemi yok hükmünde" kararına rağmen cezaevinde tutulan TİP Milletvekili Can Atalay için saat 14:00’da toplanıyor. Muhalefet, Atalay'ın vekilliğinin düşürülmesini geçersiz sayılan AYM kararının okutularak, Atalay'ın özlük haklarının iade edilmesini talep ediyor.
Dolayısıyla gözler, kararın okutulup okutulmayacağında. Olağanüstü oturumda, parti temsilcilerinin konuşmalarının ardından genel görüşme talebinin oylamaya sunulması bekleniyor. Kararın okutulması da bu görüşmenin sonucuna bağlı. 266 vekili bulunan AKP, toplantıya katılacağını açıklamıştı. AKP'nin oturuma kaç vekille geleceği bilinmezken, iktidar ortağı MHP katılmayacağını duyurmuştu. Oturumda 'iktidar bloku'nun temsil sayısı HÜDA-PAR ve DSP de katıldığında 270'i buluyor. Yeniden Refah Partisi Atalay konusunda muhalefetin yanında olduğunu açıklamışken, muhalefet ancak eksiksiz katılması halinde iktidar blokunun sayısını yakalıyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Gelecek Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi, Saadet Partisi, Türkiye İşçi Partisi ve Emek Partisi (EMEP) 9 Ağustos’ta, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Can Atalay ile ilgili verdiği karar nedeniyle Meclis’in olağanüstü toplanmasını istemişti.
AYM 22 Şubat'ta Yargıtay'ın vekilliğinin düşürülmesi kararının "yok hükmünde olduğunu" açıklamış, gerekçeli karar 1 Ağustos'ta Resmi Gazete'de yayımlanmıştı.
ATALAY'IN MESAJI: AYM KARARINA UYUN
Can Atalay'ın kendisi de olağanüstü toplantı öncesi TBMM Başkanlığı'na mesaj gönderdi. Atalay, "AYM kararı Meclis'te okunarak özlük haklarım tesis edilecektir. Konu, bu kadar açık ve basitken aksi yönde öne sürülen her türlü gerekçe, Anayasa’ya uymamanın bahanesi olacak" dedi.
AYM'nin son kararıyla "milletvekilliğinin düşürülmesi" işleminin yok hükmünde olduğunu tespit ettiğini belirten Atalay şöyle devam etti:
"Anayasa Mahkemesi, ‘milletvekilliğimin düşürülmesi’ yönündeki eylemlerin 'fiili bir durum yaratmaktan ibaret' olduğunu tespit etti ve herhangi bir hukuki dayanağı olmadığına hükmetti. Özetle Anayasa Mahkemesi, 'Can Atalay halen milletvekilidir, milletvekilliği hiçbir zaman hukuken sona ermemiştir' dedi ve ekledi:
'MECLİS BAŞKANIMIZ SORUMLUDUR'
"Bu durumda, yaratılan hukuka aykırı fiili durum sonucunda adımın 'milletvekilliği sona erenler' listesine yazılması, özlük haklarımın kesilmesi ve ‘İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’ üyeliğimin sona erdirilmesi halk iradesinin Anayasa Mahkemesi kararındaki tabir ile fiilen (de facto) yok sayılmasından ibarettir. Esas olarak bu kararın gereğinin yerine getirilmesinden ve Anayasal sınırlar içerisinde hareket edilmesinin sağlanmasından Meclis Başkanımız sorumludur."
TUNÇ'A GÖRE 'MECLİS'İN YAPABİLECEĞİ BİR İŞLEM YOK'
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise TBMM'nin olağanüstü toplantısı öncesi, "Meclis'in yapabileceği herhangi bir işlem söz konusu değil" dedi.
Atalay, 14 Mayıs 2023'te yapılan genel seçimde TİP'ten Hatay Milletvekili seçildi. Atalay’a verilen hapis cezası, 28 Eylül 2023'te Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nce onaylandı. AYM ise milletvekili seçilmesi nedeniyle 25 Ekim 2023'te Atalay hakkında hak ihlali kararı verdi. Yüksek Mahkeme; yargılamanın durdurulmasına, vekilliğinin kabulüne ve Atalay'ın tahliyesine karar verilmesine hükmetti.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, bu kararı uygulamadı ve Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne gönderdi. Daire, 8 Kasım 2023'te AYM'nin süper temyiz mahkemesi gibi davranarak böyle bir hüküm kuramayacağı gerekçesiyle karara uyulmayacağını açıklayarak AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
AYM bunun üzerine anayasal zorunlulukları anımsatarak 21 Aralık 2023'te ikinci kez hak ihlali kararı verdi. Yargıtay 3. Ceza Dairesi ise 3 Ocak'ta bu kararın yok hükmünde olduğu yönünde bir karar aldı.
Yargıtay’ın kararının 30 Ocak'ta TBMM Genel Kurulu’nda okunmasıyla Atalay’ın milletvekilliği düşürüldü. Atalay'ın avukatlarının yanı sıra TİP, CHP ve DEM Parti; bu kararın iptali için AYM'ye başvurdu.
AYM, 22 Şubat'tev açıkladığı ve 1 Ağustos'ta Resmi Gazete'de yayımlanan gerekçeli kararla Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşmesinin “yok hükmünde” olduğunu kaydetti. Karardan sonra gözler TBMM'ye çevrilmişti.
