Beyaz Saray, Başkan Joe Biden ile ABD olarak Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) fiili liderleriyle telefonla görüşmeye çalıştı ancak başarısız oldu. Biden’ın görüşmelerde, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline karşı uluslararası destek oluşturmak ve petrol fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için çalıştığı belirtildi.
Wall Street Journal gazetesinin haberine göre, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Salman ve BAE'nin Şeyhi Muhammed bin Zayed al Nahyan ikilisi bugüne kadar güvenlik açısından bağımlı oldukları ABD Başkanı ile görüşmeyi kabul etmedi. Analistler, Biden ile görüşmemelerinin temel nedeninin Körfez'deki Amerikan politikasına yönelik eleştirilerinden kaynaklandığı söyledi.
‘AMAÇ; SUUDİ PETROLÜNÜN MUSLUĞUNU AÇMAK’
ABD'li bir yetkili, "Bir telefon görüşmesi beklentisi vardı ama olmadı. Suudi Prens Muhammed ve Biden arasında planlanan görüşmenin amacı Suudi petrol musluğunu açmayı amaçlıyordu” dedi.
Biden, 9 Şubat'ta Prens Muhammed'in 86 yaşındaki babası Kral Salman ile telefonda görüştü ve iki lider ülkelerinin uzun süredir devam eden ortaklığının önemine değindi. BAE Dışişleri Bakanlığı, Biden ile Şeyh Muhammed arasındaki görüşmenin yeniden planlanacağını söyledi.
BİDEN DÖNEMİNDE ABD İLE İLİŞKİLER KÖTÜLEŞTİ
Suudiler, Biden yönetimi altında Washington ile ilişkilerinin kötüleştiğinin sinyallerini verdi ve Yemen'deki iç savaş için daha fazla destek, İran ilerlerken kendi sivil nükleer programlarına yardım ve ABD'de Prens Muhammed için yasal dokunulmazlık istiyorlar. Veliaht prens, ABD'de birden fazla davayla karşı karşıya, 2018'de gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi de buna dahil.
Birleşik Arap Emirlikleri, Suudilerin ABD hakkındaki endişelerini paylaşıyor ve İran destekli Husi militanların Yemen'den BAE'ye yönelik son füze saldırılarına tepkililer. Her iki hükümet de, diğer güvenlik endişelerini gidermeyen ve son haftalarda müzakerelerin son aşamalarına giren İran nükleer anlaşmasının yeniden canlandırılmasından endişe duyuyor.
ABD’NİN İLİŞKİLERİ ONARMA ÇABASI
Beyaz Saray, petrol fiyatlarının yaklaşık 14 yıldır ilk kez varil başına 130 doları aşması nedeniyle ihtiyaç duyduğu iki önemli Orta Doğu ülkesiyle ilişkilerini onarma çabasında. Suudi Arabistan ve BAE iki büyük petrol üreticisi ve bu kapasite kullanılırsa, Amerikan benzin fiyatlarının yüksek seviyelerde olduğu bir zamanda ham petrol piyasasını sakinleştirmeye yardımcı olabilir.
Ulusal Güvenlik Konseyi'nin Ortadoğu koordinatörü Brett McGurk ve Dışişleri Bakanlığı'nın enerji elçisi Amos Hochstein, Suudi yetkililerle arasını düzeltmek için geçen ayın sonlarında Riyad'a gitti. McGurk, Birleşik Arap Emirlikleri'nin ABD üzerindeki hayal kırıklıklarını gidermek amacıyla Abu Dabi'de Şeyh Muhammed ile de bir araya geldi.
Bir ABD yetkili, Biden yönetiminin Suudi ve BAE füze savunmasını güçlendirmek için özenle çalıştığını ve Amerika'nın önümüzdeki aylarda iki Körfez ülkesinin kendilerini korumasına yardımcı olmak için daha fazlasını yapacağını söyledi.
Ancak Suudiler ve Birleşik Arap Emirlikleri, grupları, bugüne kadar daha fazla petrol pompalamayı reddetti. Dünyanın en büyük petrol üreticilerinden biri olan Rusya ile enerji ittifakı, OPEC'in gücünü artırırken Suudileri ve BAE'yi Moskova'ya yaklaştırdı.
Hem Prens Muhammed hem de Şeyh Muhammed, Biden ile konuşmayı reddettikten sonra geçen hafta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den telefon aldı. Her ikisi de daha sonra Ukrayna Cumhurbaşkanı ile görüştü.
Beyaz Saray sözcüsü Jen Psaki bu haftanın başlarında Prens Muhammed ile yakın zamanda petrol üretimi hakkında görüşme planının ve Biden'ın Suudi Arabistan'a seyahat etme planının olmadığını söyledi.
ABD’NİN KÖRFEZ ORTAKLARINI SARSAN OLAY
Suudi Arabistan ve BAE, Katar ile bölgesel bir anlaşmazlıkta yanlarında yer alan eski Başkan Donald Trump ile derin ve yakın ilişki kurmuştu. Trump birlikte karşı çıktıkları İran nükleer anlaşmasından yola çıkarak Riyad'a ilk yurt dışı seyahatini 2017'de yaptı ve Kaşıkçı'nın öldürülmesinden sonra Prens Muhammed'in yanında yer aldı. Ancak Trump'ın 2019'da İran'ın bir insansız hava aracına ve Suudi petrol tesislerine yönelik füze saldırısına yanıt vermeme kararı, on yıllardır ABD'nin vaatlerine güvenen Körfez ortaklarını sarstı.
Biden ile Suudi Arabistan'ın veliaht prensi arasındaki sürtüşme, Demokrat adayın 2018'de Kaşıkçı'yı İstanbul'da bir Suudi vurucu timinin öldürmesinin ardından krallığa "parya" devlet muamelesi yapma sözü verdiği 2020 başkanlık seçimlerine kadar uzanıyor.
