HABER: MİMAR KAYA
Hakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin, yaşanan ekonomik buhranın, küçük esnafı nefessiz bıraktığını ifade etti. Başkan Tekin, “Artan maliyetler karşısında ayakta durmakta zorlanan esnafımız, bir de zincir marketlerin istilası ve kamu kurumlarının işletmeciliğe soyunmasıyla baş edemez hale geldi. Bu ortamda esnafın yaşaması neredeyse imkânsız hale gelmiştir,” dedi.
Zincir Marketler ve Kamu Kurumlarıyla Rekabet Mümkün Değil
Hakkari’nin hemen her sokağında şube açan üç harfli zincir marketlerin, küçük esnafı kıyasıya bir rekabetin içine ittiğini belirten Tekin, kamu kurum ve kuruluşlarında açılan kantin, yemekhane, lokal gibi işletmelerin de bu haksız rekabetin bir başka boyutunu oluşturduğunu söyledi. “Devletin imkânlarıyla işletme açan kurumlar, zaten zor ayakta duran esnafımızın elindeki son ekmeği de almaktadır. Bazı kamu kurumları artık resmen esnaflık yapıyor,” diyerek duruma tepki gösterdi.
Yük Taşımacılığı Yapan Şoförler de Krizde
Öte yandan yolcu ve yük taşımacılığı yapan şoför esnafının da akaryakıt zamları, araç bakım giderleri, sigorta ve belge ücretleri karşısında mesleki faaliyetlerini sürdüremez hale geldiği belirtildi. Ulaşım sektöründeki sıkıntıların da ekonomik daralmaya doğrudan etki ettiği vurgulandı.
En Genç Nüfusa Sahip İl, En Yüksek İşsizlikle Boğuşuyor
Hakkari, Türkiye’nin en genç nüfusuna sahip illerinden biri olmasına rağmen, işsizlik oranında da zirvede yer alıyor. TÜİK verilerine göre 2024’te Türkiye genelinde işsizlik oranı %18.3 olarak açıklanırken, Hakkari’de bu oranın %25’e ulaştığı ifade ediliyor. Başkan Tekin, geçici İş-Kur alımlarının istihdam sayılarına yansıtılmasının tabloyu saptırdığını belirtti.
“Gençlerimiz iş bulamadığı için batı illerine ya da yurt dışına göç etmek zorunda kalıyor. Maalesef bu göç yolculuklarında birçok gencimizi de kaybettik,” diyen Tekin, göçün Hakkari nüfusunu da azalttığını belirtti. TÜİK verilerine göre 2023’te 287.625 olan nüfus, 2024’te 282.191’e geriledi.
Potansiyeli Yüksek, Yatırımı Az Olan Kent: Hakkari
Stratejik konumu itibarıyla iki ülkeye sınırı olan ve İpek Yolu’nun güzergâhında bulunan Hakkari’nin, turizm, hayvancılık ve ticaret açısından ciddi bir potansiyele sahip olduğu ancak bu potansiyelin değerlendirilemediği belirtiliyor. Doğal zenginliklerine rağmen Hakkari’nin Türkiye’nin en yoksul illeri arasında yer alması dikkat çekiyor.
Çözüm Önerileri Masada
Hakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin, esnafın bu zorlu süreçten çıkabilmesi için bir dizi öneride bulundu:
- Zincir marketlere karşı esnafı koruyacak Perakende Yasası acilen çıkarılmalı
- Kamu kurumları ticari faaliyetlerden vazgeçmeli
- Kira artışlarına karşı yasal düzenleme yapılmalı
- Finansal destek ve hibe programları artırılmalı
- Ticari araçlar için ÖTV ve akaryakıt indirimi sağlanmalı
- Yerel yönetimlerle iş birliği güçlendirilmeli
- Kalıcı çözümler için istihdam alanları oluşturulmalı
“Küçük Esnafın Ayakta Kalması Toplumun Ayakta Kalmasıdır”
Tekin, “Esnaf, ekonominin ve sosyal dayanışmanın bel kemiğidir. Onlar ayakta kalamazsa toplumun tüm dokusu çözülür. Hakkari esnafı artık yalnız bırakılmamalı,” diyerek hükümete ve yerel yöneticilere çağrıda bulundu.