Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun yürüttüğü çalışmalara ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı. Açıklamada, 5 Ağustos’tan bu yana faaliyetlerini sürdüren Komisyon’un, Kürt sorununun demokratik ve barışçıl çözümüne katkı sunacak hukuki ve siyasi zemini güçlendirmesi gerektiği ifade edildi.
“Komisyon parlamento zemininde rolünü oynamalı”
Açıklamada, Komisyon’un siyaset kurumunu çözüm sürecine yaklaştırdığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“Komisyon’un her şeyin muhatabı olmadığını bilmekle birlikte, rolünü doğru ve işlevsel oynaması durumunda tarihsel gelişmelere kapı aralayacak bir katkı sunabileceği açıktır. Kamuoyunun da bu yönde yüksek bir beklentisi bulunmaktadır.”
Öneriler: Pozitif barış, adalet ve toplumsal güven
DEM Parti’nin açıklamasında Komisyon çalışmalarına yönelik şu öneriler öne çıktı:
-
Kürt sorununun çözümünde negatif barış (çatışmasızlık) kadar pozitif barış da önemli görülmeli. Bunun için adaletin tesisi, toplumsal güvenin inşası, eşitlik ve farklı kimliklerin barış içinde bir arada yaşaması gereklidir.
-
Sorunun sadece güvenlik politikalarına indirgenemeyeceği, kök nedenlerin ortadan kaldırılmasının kalıcı barış için zorunlu olduğu vurgulandı.
-
Ret, inkâr ve asimilasyon politikalarından vazgeçilmesi gerektiği ifade edildi.
Abdullah Öcalan vurgusu
DEM Parti açıklamasında, sorunun siyasal, kültürel, toplumsal ve ekonomik boyutlarıyla ele alınması gerektiği kaydedilerek şu ifadelere yer verildi:
“Örgütsel, siyasal ve toplumsal karşılığı açık olan Sayın Abdullah Öcalan’ın Komisyon tarafından dinlenmesi, kalıcı çözüm için bir gereklilik olarak görülmelidir. Komisyon’un Sayın Öcalan’ı dinlemesi, mevcut sürecin başarıyla sonuçlanması açısından belirleyici önemdedir.”
Yeni yasama yılı ve yasal düzenlemeler
Açıklamada, yeni yasama yılıyla birlikte sürecin “hukuk aşamasına” geçileceği ifade edildi. DEM Parti; Geçiş Dönemi Kanunu, İnfaz Kanunu, TMK, TCK ve CMK’de değişiklikler yapılması gerektiğini, ayrıca kayyım uygulamasının kaldırılması, yerel yönetimlerin güçlendirilmesi, anadilinde eğitim hakkı ve ayrımcılıkla mücadele konularında hazırlık yaptığını duyurdu.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin kararı
DEM Parti, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 17 Eylül 2025’te aldığı karara da dikkat çekti. Açıklamada, Komite’nin “umut hakkı” bağlamında Türkiye’ye işaret ettiği siyasal ve hukuki adımların önemine vurgu yapılarak, Kürt sorununun çözümünde bu çağrıların dikkate alınması gerektiği belirtildi.
“Kürt sorunu çözülmeden demokrasi mümkün değil”
Parti, temel amaçlarının Kürt sorununu çatışma zemininden çıkarıp hukuki ve siyasi çözüme yöneltmek olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Her barış demokrasiyle sonuçlanmayabilir, ancak Kürt sorunu çözülmeden Türkiye’ye demokrasi gelmeyecektir.”